Πουθενά στις πολιτείες του λευκού δεν υπάρχει μια ήσυχη ειρηνική γωνιά. Δεν υπάρχει τόπος να σταθείς ν’ακούσεις το ξεπέταγμα των φύλλων την άνοιξη ή το βουητό των εντόμων.
Ίσως είμαι άγριος και δεν καταλαβαίνω.
Ξέρω τουλάχιστον αυτό: Η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος ανήκει στη γη.
Κι ακόμα πως εμείς δε δημιουργήσαμε τον ιστό της ζωής αλλά αποτελούμε μόνο μια ίνα μέσα σ’ αυτόν. Αν προκαλέσουμε κάποια καταστροφή στον ιστό οι συνέπειες θα έρθουν και σε μας τους ίδιους.
Οι λαοί αποτελούνται από ανθρώπους και οι άνθρωποι έρχονται και φεύγουν όπως τα κύματα της θάλασσας. Ο καιρός της δικής σας παρακμής είναι ακόμα μακριά αλλά θά 'ρθει. Κανείς δεν ξεφεύγει από το γραφτό του.Μολύνετε το κρεβάτι σας και μια νύχτα θα πάθετε ασφυξία από τα ίδια σας τα απορρίμματα.
Ο θεός σας προσφέρει κυριαρχία στα ζώα, τα δάση και στους ερυθρόδερμους για κάποιον ιδιαίτερο λόγο.
Aυτός ο λόγος είναι ένα αίνιγμα για μας. Είναι κάτι που δεν καταλαβαίνουμε, όταν όλα τα αγριοβούβαλα εξοντώνονται, τα άγρια άλογα δαμάζονται, οι απόκρυφες γωνιές του δάσους μολύνονται από τους ανθρώπους και η όψη των λόφων που είναι γεμάτη λουλούδια γεμίζει από τα καλώδια του τηλεγράφου.
Το κείμενο είναι απόσπασμα από την απάντηση του αρχηγού των ινδιάνων Σκουάμις στον Πρόεδρο των ΗΠΑ όταν ζήτησε να αγοράσει τη γη της φυλής του το 1855.
Κήρυκες παντού, διακηρύττουν την μοντέρνα εποχή..
Φωνάζουν για τον ερχομό του καινούργιου ανθρώπου..
Και είναι γεγονός ο νέος άνθρωπος είναι ήδη εδώ, αν και πέρασε ήδη ένας αιώνας από το κάλεσμα του Νίτσε.
Βλέπουμε "υπερανθρώπους" ανάμεσα μας, ελεύθερους από ηθική και συναισθηματισμούς, έτοιμους να κατακτήσουν τα πάντα ζώντας μέσα σε μια απόλυτη ελευθερία.
Η νέα εποχή είναι εδώ και η ρητή προσταγή για την νέα γενιά είναι: απολαύστε ελεύθερα και επιλέξτε ακόμα πιο ελεύθερα...
Ο περισσότερος κόσμος όταν μιλάει για ελευθερία, νομίζει ότι είναι κάτι το εξωτερικό. Η πραγματική ελευθερία όμως είναι εσωτερική και δεν εξαρτάται από το περιβάλλον, ούτε από το νόμο, ούτε από τους ανθρώπους. Εξαρτάται μόνο από την σχέση του εαυτού μας με τον εαυτό μας...
Σηκώθηκε για πρώτη φορά στα δυό του πόδια για να αρπάξει εκείνο το δροσερό τσαμπί σταφύλι. Από τότε μέχρι σήμερα δεν άφησε καρπό για καρπό που να μην δοκίμασε. Κατάλαβε ότι στα δυό του πόδια μπορούσε να τα κάνει όλα καλύτερα.. Κατάφερε έτσι να φτάσει λίγο κοντύτερα στον ουρανό και από τότε ένοιωσε κάτι θείο να τον κατακλύζει.
Από τότε πίστεψε ότι δεν είναι σαν τα υπόλοιπα ζώα που σέρνονταν στην γη ή περπατούσαν στα τέσσερα. Μόνο το πουλί ζήλευε που μπορόυσε να πετάει..
Ο άνθρωπος όμως χρησιμοποίησε τα δάκτυλα του και το μυαλό του όπως κανένα άλλο ζώο.. Δημιούργησε!
Έλεγξε τα πάντα.. Κατέκτησε τα πάντα. Κατάφερε να πετάξει.
Υπήρχε όμως ακόμα μια ανάγκη που τον καθήλωνε στα τέσσερα, μια ανάγκη που τον υπερέβαινε και σκληρά του υπενθύμιζε ότι δεν διαφέρει από τα άλλα ζώα. Η σεξουαλική του ανάγκη ήταν πάντα εκεί για να του θυμίζει την καταγωγή του.. Ένστικτα βαθιά χαραγμένα μέσα στο είναι του, υπενθύμιζαν την ζωική του φύση, λες και ήταν ρίζες ενός δέντρου που δεν το άφηναν να κινηθεί. Κάθε φορά που ερωτεύοταν έχανε τον αυτοέλεγχο του, κάθε φορά που έκανε σεξ έπεφτε στα τέσσερα. Ένστικτα ξεχασμένα, ξυπνούσαν και τον έκαναν να κουρνιάζει μέσα στους φόβους του.
Ήταν ζώο όπως τα άλλα, μα φοβόταν να το παραδεχτεί..
"Η αρρώστια είναι φίλος του ανθρώπου," έλεγε πάντα ο παππούς όταν αρρωστούσε και πάντα με έβαζε σε σκέψεις:"Μπας και σάλεψε ο γέρος και δεν το πήραμε χαμπάρι;"
Φύσει χριστιανός ο παππούς διάβαζε ανέκαθεν την χριστιανική "μυθολογία".. και εκεί φαίνετα ότι έιχε πετύχει και το εξής ρητό:"η δύναμις μου εν ασθενεία τελειούται."
Μεγαλώνοντας αφού κατάλαβα το συγκεκριμένο ρητό, κατάλαβα και τι εννοούσε ο παππούς.
"Η δύναμη μου μπροστά στην αδυναμία μου εκδηλώνεται", αυτό είναι! Η ασθένεια μπορεί να είναι και ευεργετική.
Με την αρρώστια κερδίζεις χρόνο για τον εαυτό σου, για τις ανάγκες σου ακόμα και για τα θέλω σου.. Πώς γίνεται αυτό;
Σε οποιαδήποτε αδυναμία και περιορισμό του σώματος, ο εαυτός μας ακούσια συναντιέται με τις πρόσφατες εμπειρίες του και επεξεργάζεται ουσιαστικά τις αναμνήσεις του, γιατί απλά δεν έχει άλλη επιλογή.. αφού το σώμα του ασθενεί.
Η αδυναμία που νοιώθει τον οδηγεί σε ένα καταναγκαστικό απολογισμό που του υποδεικνύει τις πραγματικές του δυνατότητες.
Οι μορφές που επηρέασαν όσο τίποτε άλλο την ανθρωπότητα, ήταν αυτοί που βρήκαν το σθένος να μείνουν ατάραχοι μπροστά στην καταστροφή που τους βρήκε. Η δική τους συμφορά δεν επηρέασε άλλους εκτός από αυτούς.
Η δύναμη τους ήταν αρκετή για να ρουφήξουν και αυτοστιγμεί να αποβάλουν όλο τον αρνητισμό που έλαβαν.
Το κακό που τους βρήκε το μετουσίωσαν, χωρίς να παρασυρθούν από το αίσθημα της εκδίκησης.
Χάριν σ' αυτούς τους ανθρώπους και την προσωπική τους εξέλιξη ο κόσμος αλλάζει και κάνει βήματα μπροστά.
Σε αντίθεση με αυτούς·οι Μικρόψυχοι δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι το "κακό" φέρνει "κακό" και η εκδίκηση, εκδίκηση.
Ότι κακό πάθουν, θέλουν να το μεταφέρουν και στους άλλους. Αυτό που τους κάνουν,το επαναλαμβάνουν και οι ίδιοι στους γύρω τους. Εκδικούνται και προσπαθούν να τιμωρήσουν αυτούς που τους έφταιξαν.
Γιατί χαρακτηριστικό των μικρόψυχων είναι να μεταλαμπαδεύουν με σπουδή το κακό που τους βρήκε.
Υ.Γ. Δυστυχώς η δεύτερη κατηγορία είναι και πολυπληθέστερη.
Οφθαλμός αντί οφθαλμού, και όλος ο κόσμος θα ήταν τυφλός.
Περπατούσε στα δυό του πόδια και έιχε ανεπτυγμένη διανοητική ικανότητα που τον έκανε να ξεχωρίζει από τα άλλα ζώα. Έτσι μπορούσε να σκέφτεται και να συζητάει, μπορούσε να μιλάει και να υποστηρίζει την άποψη του. Κουβαλούσε όμως, τα ίδια ένστικτα που καθορίζουν την ζωή κάθε κοινού πρωτο-θηλαστικού.
Η νόηση του, δεν ήταν αρκετή για να τον κάνει καλύτερο από αυτά. Προσπαθούσε έτσι και αυτός να κυριαρχήσει στους γύρω του και να εξουσιάσει τα πάντα· και όλως περιέργως τα κατάφερνε πολύ καλά.
Πρωτοεμφανίστηκε 250 χιλιάδες χρόνια πριν, και κυριάρχησε στο γήινο οικοσύστημα μετά την εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Η σύγχρονη επιστήμη θεωρεί ότι η μαζική εξαφάνιση του "homo sapiens" οφείλεται στην δικιά του αδυναμία να ελέγξει τα ένστικτα του.
Από την δράση του προκλήθηκε μια σειρά από τρομερές εκρήξεις πυρηνικών όπλων, οι οποίες με την σειρά τους αποδέσμευσαν τεράστιες ποσότητες ραδιενέργειας και χημικών ουσιών που εξαφάνισαν μαζί με αυτόν σχεδόν όλες τις μορφές ζωής στον πλανήτη.
Χάριν σ' αυτό το γεγονός, η γη μας πήρε την μορφή που έχει σήμερα και από τότε μετατράπηκε σε πυροκόκκινος πλανήτης, πλούσιος σε θείο και ουράνιο, που επιτρέπει μόνο σε μας τις Κατσαρίδες να ευδοκιμούμε.
"Η φύση δεν γνωρίζει εξαφάνιση αλλά, μόνο μεταμόρφωση." Αναξαγόρας
Κοροϊδεύετε όσο θέλετε αυτούς που περνάνε μια αιώνια εφηβεία, αυτούς που παλιμπαιδίζουν και ονειρεύονται.. Μα να ξέρετε ένα πράμα ότι αυτοί τουλάχιστον δεν θα γίνουν ποτέ βαρετοί όπως θα καταντήσετε εσείς κάποια μέρα για τους γύρω σας.
Αυτοί που στα μάτια σας παλιμπαιδίζουν, αυτοί ζούνε στα αλήθεια. Γιατί είναι αυτοί που από όλους εμάς προχωράνε μπροστά, αλλάζουν και εξελίσσονται.
Και να θυμάστε.. η πιο σκληρή στιγμή ενός ανθρώπου είναι όταν συνειδητοποιήσει στα τελευταία του, ότι δεν έζησε όσο ήθελε.
« Όπως και να το κάνουμε είναι ο προαιώνιος μας εχθρός,» έλεγε και ξανάλεγε σε όλη την πτήση ο φίλος που ταξιδεύαμε μαζί. «Εισέβαλαν στην Kύπρο πριν καμια 30αρια χρόνια και δεν φτάνει μόνο αυτό, αλλά δεν αναγνώριζουν κιόλας την Κυπριακή Δημοκρατία. «Ελπίζω», πρόσθετε «να μην έχεις κανένα σοβαρό προβλημα, εσύ, με το διαβατηριο σου που ειναι Κυπριακό».
Αυτές οι σκέψεις γυρόφερναν στο μυαλό μας, όταν φτάσαμε στον έλεγχο του αεροδρομίου της Κωσταντινούπολης και δώσαμε τα διαβατήρια μας. Αλλά προς μεγάλη μας έκπληξη, ο Τούρκος αστυνομικός που τα έλεξε, μας χαμογέλασε εγκάρδια και μας είπε με ένα πρόσχαρο ύφος: «Καλωσορίσατε! Εύχομαι να έχετε μια όμορφη διαμονή!» Ξαφνιαστήκαμε! «Αυτό ήταν;» είπαμε γελώντας. Μας σφράγισε τα διαβατήρια και μας είπε περάστε. Έτσι εύκολα αυτοί οι Τούρκοι αφήνουν να περάσει ο εχθρός; Περάσαμε στο «αντίπαλο στρατόπεδο» έτσι απλά;
Το αξιοπερίεργο ήταν πως στην φίλη μας από τον Καναδά, της έκαναν πραγματικό έλεγχο. Την έβαλα να πληρώσει μια εγγύηση 60 ευρώ (κάτι σαν ασφάλεια για τους τουρίστες) και της έκαναν διάφορες ερωτήσεις όλο καχυποψία όπως: «τι σε φέρνει εδώ και γιατί επελεξες την Τουρκία για τις διακοπές σου». Εμείς πάλι, «οι εχθροί», περάσαμε από τον έλεγχο του αεροδρομίου και κανείς δεν είχε να μας πει οτιδήποτε; Δεν τους ένοιαζε πράγματι; Ή μας περίμεναν οι γκρίζοι λύκοι έξω από το αεροδρόμιο να μας λιντσάρουν;
Πλατεία Ταξίμ.
Η Κωσταντινούπολη όπως μου έλεγε ένας φίλος Τούρκος από το πανεπιστήμιο δεν είναι Τουρκία, η Κωσταντινούπολη είναι κάτι διαφορετικό. Πρώτα από όλα σε αντίθεση με την υπόλοιπη Τουρκία, είναι πολυπολιτισμική. Κάπου στα 15 εκατομύρια βρίσκονται σε αυτή την πόλη και πραγματικά όταν βρίσκεσαι εκεί νοιώθεις ότι είναι ένας χώρος όπου συμβαίνουν πράγματα που μόνο σε μεγαλουπόλεις μπορείς να συναντήσεις. Η πόλη είναι κτισμένη κυριολεκτικά σε δύο ηπείρους, στην Ευρώπη και στην Ασία, διατηρώντας το ευρωπαϊκό της τμήμα, που θεωρείται πιο μοντέρνο και το οποίο έχει όλα τα τουριστικά αξιοθέατα και το ασιατικό κομμάτι που είναι οι κακόφημες συνοικίες και οι φτωχογειτονιές.
Η Κωσταντινούπολη μ’αυτό τον πληθωρικό χαρακτήρα Ανατολής και Δυσης, Ευρώπης και Ασίας, Μαύρης Θάλασσας και Μεσογείου, σου δίνει την αίσθηση ότι είναι μια απ’τις σύγχρονες μητροπόλεις. Αυτή την αίσθηση μπορείς να την βιώσεις απλά και μόνο όταν περπατήσεις τον πεζόδρομο της πλατείας Ταξίμ, το πιο κεντρικό σημείο της πόλης που κυριολεκτικά σφιζει από κόσμο, και χρειάζεται χωρίς υπερβολή να κάνεις μανούβρες για να τον διασχίσεις. Στον πεζόδρομο της Ταξίμ μπορείς να νοιώσεις την Ανατολή με τις γεύσεις και τις μυρωδιές της. Εστιατόρια, μπαράκια και καφέ είναι όλα εκει έτοιμα να σε σερβίρουν από γεύματα με πολίτικη κουζίνα και μπαγκλαβά και κατεϊφι μέχρι τούρκικο τσάι και τούρκικο καφε, (ή καλύτερα να πω ελληνικό καφέ ή κυπριακό).
Η Αγιά Σοφιά
Μόνο αφού μπεις μέσα στην Αγιά Σοφιά και δεις πόσο επιβλητικό κτίσμα περίτεχνης αρχιτεκτονικής είναι, μπορείς να αντιληφθείς την μοναδικότητα της. Τελικά αυτή η εκκλησία, που από το Δημοτικό μας κάνουν αναφορές είναι πράγματικα μεγαλειώδης. Kτίστηκε τον 6ο αιωνα μ.Χ. από τον Ιουστινιανό και στην πορεία της Ιστορίας της μετατράπηκε σε καθολική εκκλησία, μουσουλμανικό τέμενος και σήμερα λειτουργεί σαν μουσείο.
Στην είσοδο της εκκλησίας άκουσα, ένα από τους έλληνες επισκέπτες που ήταν μαζί μου να διαμαρτύρεται σχεδόν φωναχτά. «Την έχουν κάνει τζαμί και τώρα μουσείο! Και σαν να μην εφτάνε αυτό, μας βάζουν να πληρώσουμε για να την δούμε.» Ο ξεναγός, τον πλησίασε και του είπε χαμηλόφωνα, «είναι ένα μουσείο παγκόσμιας κληρονομιάς που κτίστηκε αρχικά ως ορθόδοξη εκκλησία χιλιάδες χρόνια πριν και τώρα πια δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί σαν ένα κληροδότημα ολόκληρης της ανθρωπότητας.»
Ο επισκέπτης ξαφνιάστηκε που ένας Έλληνα και δη ξεναγός συμφωνούσε με την κατάληξη που είχε η Αγιά Σοφιά, και επέμεινε: «Είναι αλήθεια ότι τώρα πια, είναι παγκόσμιας κληρονομιάς αλλά ήταν ανάγκη να την κάνουν και τζαμί;»
«Τα κτίρια και οι χώροι» συνέχισε ο ξεναγός «ακολουθούν την ιστορία των αφεντάδων τους, έγινε τζαμί γιατί αλλάξαν οι αφέντες του, και αν θεωρείς ότι έτσι δεν την σεβάστηκαν με το να την μετατρέψουν σε τζαμί, μήπως εμείς δεν κάναμε το ίδιο στον Παρθενώνα. Δεν τον μετατρέψαμε από αρχαιοελληνικό ναό, σε ορθόδοξη εκκλησία ώσπου να γίνει σήμερα μουσείο-αξιοθεάτο». Αυτή η παρατήρηση του ξεναγού προκάλεσε αντιδράσεις. Ένας από δίπλα μου διαμαρτυρήθηκε ότι η περίπτωση του Παρθενώνα είναι τελείως διαφορετική. Ενας άλλος από πίσω φώναξε ότι τουλάχιστον εμείς σεβαστήκαμε τον Παρθενώνα αρχιτεκτονικά, χωρίς να βάζουμε μιναρέδες τριγύρω. Εγώ έκανα ένα βήμα μπροστά και απομακρύνθηκα. Η εμπειρία μου λέει ότι σε μια συζήτηση άμα οι συνομιλητές γίνονται πάνω από τρεις δεν κάνουν πλέον διάλογο, αλλά μιλάνε για να ακουστούν.
Προχώρησα στο εσωτερικό της άλλοτε εκκλησίας, έφτασα στο κεντρικό τμήμα της και εκεί παρατηρώντας τον τεράστιο θόλο, ένα αίσθημα δέους με είχε συνεπάρει. Σίγουρα αυτή η εκκλησία είναι κληροδότημα ολόκληρης της ανθρωπότητας αφού η ομορφιά της και το μεγαλείο της είναι ένα ανθρώπινο θαύμα.
Βόσπορος και Πριγκιπονήσια
Όσο ήμασταν στην Τουρκία, μας είχαν συμβουλέψει να μην λέμε από που είμαστε και αν πάλι έπρεπε να δηλώσουμε την καταγωγή μας, καλύτερα να λέγαμε ότι είμαστε από Ελλάδα, και όχι από Κύπρο, γιατί η Τουρκία και η Κωσταντινούπολη όσο και αν εξευρωπαΪστηκαν τα τελευταία χρόνια, ακόμα έχουν κάποια κεμαλικά στοιχεία, που θυμίζουν άλλες εποχές μεγάλων ιδεών και φανατισμού• έτσι καλά είναι, να είσαι προσεκτικός.
Αυτό και κάναμε όλο το ταξίδι . Όταν όμως πηγαίναμε στα Πριγκιπονήσια, (ένα σύμπλεγμα νησιών στο Βόσπορο τα οποία θεωρούνται προάστια της Πόλης), ένας Τούρκος που καθόταν δίπλα μας στο κατάστρωμα μας ρώτησε από που είμαστε. «Από Ελλάδα» είπε ο φίλος μου, αλλά εγώ δεν ξέρω τι με έπιασε και δήλωσα ότι κατ’ακρίβεια είμαι από Κύπρο.Όλοι μέσα στο πλοίο στο άκουσμα του «Κύπρος» γύρισαν προς το μέρος μου. Αμέσως μετάνοιωσα γι’αυτό που είπα. «Από την νότια κύπρο, φαντάζομαι;» πρόσθεσε ο Τούρκος μεγαλόφωνα. «Ναι» απάντησα, με ύφος καλοπροαίρετο αλλά αυστηρό που δεν θελει να δώσει συνέχεια, μα προπαντώς δεν θέλει μπελάδες. Ο συνομιλητής μου όμως συνέχισε: «Αν δεν ξεχωρίζαμε ανθρώπους από τα κράτη που κατοικούν και τα έθνη που ανήκουν πόσο καλύτερα θα ήταν τα πράγματα.» Ξαφνιάστηκα στο ακουσμα αυτών που έλεγε, ανασηκώθηκα και τον κοίταξα στα μάτια, και αυτός συνέχισε: «Τι έχω να χωρίσω εγώ από εσένα αν ο προπάππους σου σκότωσε το προπάππου μου. Ο φανατισμός σκοτώνει εσωτερικά πρώτα αυτόν που τον έχει και μετά όσους τον περιβάλλουν».
Όλοι στο πλοίο έμειναν να βλέπουν τον κύριο δίπλα μου, που μιλούσε, λες και έκανε διάλεξη για την Ελληνοτουρκική φιλία. Αργότερα μας είπε ότι είναι καθηγητής Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Κωσταντινούπολης. Τι ακριβώς δίδασκε δεν κατάλαβα, αλλά μου αρκούσε που αυτός ο άνθρωπος και οι απόψεις του ήταν αρκετές για να μην με πετάξει κανένας Τουρκαλάς στη θάλασσα, επειδή ήμουν ένας Κύπριος που δήλωσε την καταγωγή του στα ανοιχτά του Βοσπόρου.
Τελικά, οι αληθινά μορφωμένοι άνθρωποι είναι ίδιοι σε όποιο έθνος και αν ανήκουν. Είναι έτοιμοι να δεχτούν τον άλλο, πρώτα σαν ένα άνθρωπο όπως αυτούς και μετά σαν ένα Έλληνα, Τούρκο, Γερμανό ή Γάλλο.
When you come to think of it, almost all human behaviour and activity, is not essentially any different from animal behaviour.
The most advanced technologies and craftsmanship.. bring us at best, up to the super-chimpanzee level.
Actually, the gap between Plato or Nietzsche and the average human, is greater than the gap between that chimpanzee and the average human.
The realm of the real spirit.
The true artist, the saint, the philosopher, is rarely achieved.
why so few?
Why is world history and evolution not stories of progress... but rather this endless and futile addition of zeroes?
No greater values have developed..
The Greeks 3000 years ago were just as advanced as we are.
So what are these barriers that keep people, from reaching anywhere near their real potential?
the answer to that can be found in another question, and that's this:
Which is the most universal human characteristic: fear, or laziness?
«Ο άνθρωπος πρέπει να αποκτήσει την δυνατότητα να αυτοδημιουργείται κάθε φορά πάνω στις συνθήκες που συναντά."
Κορνήλιος Καστοριάδης
Η προσαρμοστικότητα είναι ένα μεγάλο χάρισμα. Δεν χάνεις χρόνο μέχρι να συνηθίσεις καινουργιες καταστασεις , προχωρας παντα αφοβα μπροστα, έτοιμος πάντα να αντεπεξέλθεις σε κάθε καινούργια αρχή.
Σπουδαίο πράμα να είσαι ευπροσάρμοστος. Ολά τότε γίνονται πιο εύκολα, όλα σιγά σιγά έρχονται στα μέτρα σου. Αυτο που σε ενοχλεί, βρίσκεις τον τρόπο να το ανέχεσαι, και αυτό που σε τρελαίνει καταφέρνεις με τον τρόπο σου να το διατηρείς.
Ο ευπροσάρμοστος είναι αυτός δηλαδη που συνηθίζει εύκολα κάθε τι καινούργιο.
Μήπως όμως ο ευπροσάρμοστος βαθιά μέσα του κρύβει και ένα ακατάσχετο συμβιβασμό, μήπως οι συνθήκες τον διαμορφώνουν σαν τον προκρύστη. Μπας και ο ευπροσάρμοστος είναι ένας ακόμα χαμελαίοντας που αλλάζει χρώματα σύμφωνα με το περιβάλλον του;
Ξεχνάει και αφήνει πίσω του κάθε προηγούμενη κατάσταση γιατί απλά θέλει να κάνει βήματα μπροστά;
Υπάρχουν δύο είδή ανθρώπων: Αυτοί που βλέπουν τηλεόραση και αυτοί που δέν βλέπουν. Το δεύτερο έιδος δεν είμαι σίγουρος πως μοιάζει και όυτε μπορώ να πω με σιγουριά ότι υπάρχει.
Αυτούς όμως που βλέπουν τηλεόραση είμαι σίγουρος πως όλοι τους έχετε γνωρίσει και ήταν κάπως έτσι:
Μιλάνε με τον ίδιο τρόπο, γελάνε με τον ίδιο τρόπο, γαμάνε ακόμα, με τον ίδιο τρόπο. Είναι ανέραστοι μα και αστείοι μαζί. Κλεισμένοι σε ένα κόσμο πλαστό δεν δημιουργούν,δεν σκέφτονται, δεν διαβάζουν.. μονάχα βλέπουν, βλέπουν τα πάντα να εκτυλίσσονται μπροστά τους μέχρι που να τους προσπεράσει και η δικιά τους ζωή.
Φοβούνται, πιστεύουν, ελπίζουν, μισούν και αγαπάνε όπως τους δείξουν.. και ερωτεύονται, πονάνε και κλαίνε όταν τους πούνε να το κάνουν.
"I dont need plasma to become a lipasma". Θεοδόσης Τοιχοβάτης
«Τι είναι πολιτισμός;» με ρώτησε ο μικρός Φίλιππος.
Χαμογέλασα.. Τι να πω τώρα σε ένα δεκάχρονο για τον πολιτισμό;
Στην αρχή ολιγώρησα αλλά με την σιγουριά και την αυθεντία που μόνο ο δάσκαλος μπορεί να νοιώθει απέναντι στους μαθητές του, απάντησα:
«Ο πολιτισμός Φίλιππε είναι η γλώσσα που χρησιμοποιούμε και η τέχνη που παράγουμε. Είναι η καθημερινή ζωή των ανθρώπων σε όλες της, τις εκφάνσεις, είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι και ο τρόπος που επιλέγουν να ζήσουν. Πολιτισμό παράγουμε τώρα που μιλούμε και εμείς οι δύο».
«Πως γίνεται αυτό;» αναρωτήθηκε.
«Με το να συζητάμε για την ιστορία, για την γλώσσα, για την τέχνη, για την ζωή, παράγουμε πολιτισμό. Ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος για να παράγει πολιτισμό, τα περισσότερα που κάνει με το μυαλό του είναι πολιτισμός».
Ο μικρός δεν απάντησε και παρέμεινε σιωπηλός.
Την άλλη μέρα ο Φίλιππος ήρθε στο μάθημα με μελανιές στο πρόσωπο λες και κάποιος τον είχε χτυπήσει με μίσος.
«Τι έπαθες Φίλιππε;»
«Τίποτα, απλα ο πατέρας μου χθες βράδυ παρήγαγε πολιτισμό».
«Ο άνθρωπος από τότε που σταμάτησε να είναι πίθηκος έγινε μαλάκας». Λένος Χρηστίδης
Μπορεί να έχουμε τις καλύτερες τηλεοπτικές βιομηχανίες δημιουργίας ηλιθίων και τους καλύτερους μηχανισμούς παραγωγής εξαθλίωσης και ανίας. Αλλά είμαι σίγουρος ότι ακόμα έχουμε δρόμο για να πιάσουμε πάτο.
Μπορεί να υπάρχουν σάπια μυαλά, σαπισμένος κόσμος, σαθρό σύστημα που πνίγει τα παιδιά του αλλά δυστυχώς ακόμα δεν πιάσαμε πάτο.
Γιατί ο πάτος είναι το απόλυτο αδιέξοδο και όπως κάθε αδιέξοδο είναι μια μορφή ευλογίας..
Γι’αυτό ελπίζω η κρίση να μας χτυπήσει όλους βαθιά, να μπουν τα δυο μας πόδια σε ένα παπούτσι, να βιώσουμε πραγματικά την κατάσταση του "μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα". Και τότε είμαι σίγουρος ότι, είτε θα ξεκινήσουμε να κολυμπάμε ενάντια στο ρεύμα είτε θα μάθουμε να πετάμε..
Υ.Γ. «Όταν στην διαδρομή προς τα πάνω ο γαιοσκώληκας φτάνει ένα στρώμα σκληρού εδάφους το οποίο δεν μπορεί να διαπεράσει τότε -ίσως από το ομιχλώδες βασίλειο των ενστίκτων, ίσως από κάτι που δεν θα ανακαλύψουμε ποτέ- προκύπτει η γνώση του τι πρέπει να γίνει.» Alain Devoe
Μετά απο 18 ώρες πτήση και δύο μικρές στάσεις σε διαμετακομιστικά αεροδρόμια, έφτασα επιτέλους στο Μαλάουι. Μεθυσμένος απο κούραση καθώς ήμουνα, καθόμουνα στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου του θείου και έβλεπα το αφρικανικό τοπίο να ξεδιπλώνεται επιβλητικό μπροστά μου. Τα χρώματα ηταν φωτεινά και έντονα. Αφράτο κόκκινο χώμα, πλούσια πράσινη βλάστηση και βαθύ γαλάζιο ο ουρανός με ενυπωσιακές πινελιές άσπρου χρώματος. Ένοιωθα ότι απο το παράθυρο μου έβλεπα εικόνες βγαλμένες από ένα ντοκυμαντέρ του National Geographic για το Μαλάουι. Η Αφρική με υποδεχόταν με τον καλυτερο της τροπο, δείχνοντας μου ανεπιτηδευτα την ομορφιά της.
Άνθρωποι περπατούσαν κατα μήκος του δρόμου κουβαλώντας την πραμάτεια τους. Ποδήλατα προσπερνούσαν τους πεζούς, κουβαλώντας και αυτά ξύλα και τσουβάλια. Γυναίκες κρατούσαν τα παιδιά τους απ’το χερι ενώ άλλες τα είχαν δεμένα στην πλάτη τους. Πολλοί πεζοί κουβαλούσαν στο κεφάλι τους ενα κουβά ή μια κανάτα. (Τι συνήθειο και αυτό; Το επάνω μέρος του κεφαλιού να χρησιμοποιείται σαν χώρος όπου μπορείς να μεταφέρεις αντικέιμενα). Όλοι τους, κοιτούσαν τα λιγοστά αυτοκίνητα που περνούσαν απο δίπλα τους, αυτοκίνητα που μόνο οι λευκοί και ελάχιστοι έγχρωμοι ήταν σε θέση να οδηγούν, αυτοί δηλαδή που ήταν οι προνομιούχοι σ’αυτή την χώρα. Σ’αυτούς ανήκε και η οικογένεια του θείου μου, Κύπριοι απόδημοι που ταξίδεψαν στην Αφρική την δεκαετία του 60, δούλεψαν εκει, έκαναν περιουσία και τώρα απολαμβάνουν τους καρπούς των κόπων τους, ανήκοντας στην κοινότητα των λευκών του Μαλάουι.
Εμπορικό Κεντρο του Blantyre
Το Μαλάουι, σε σύγκριση με τις άλλες αφρικανικές χώρες, είναι αρκετά φτωχό κράτος, μικρό σε έκταση και σε πληθυσμό. Έτσι ακόμα και οι πόλεις του διατηρούν μια γραφικότητα που δεν συναντάς στα αστικά κέντρα άλλων χωρών. Η πόλη Blantyre όπου δίεμενα παρόλο που είχε μισό εκατομύριο κατοίκους, δεν είχε καθόλου αστικό χαρακτήρα όπως έχουμε συνηθίσει τις πόλεις.
Θυμάμαι το εμπορικό κέντρο του Blantyre, ήταν μια ιδιαίτερη υπαίθρια αγορά, όπου το κάθε μαγαζί αποτελείτο από ένα σεντόνι ξαπλωμένο καταγής και την πραμάτεια του από πάνω.
Ένας χώρος διάσπαρτος απο σεντόνια που βρίσκονταν στο πάτωμα γεμάτα με ρούχα, με εξωτικά φρούτα, ξύλινα διακοσμητικά, εργαλεία και ψάθινα καλάθια. Μέσα σ’ όλα αυτά πηγαινοερχόταν εκατοντάδες κόσμος, περνούσαν ποδήλατα και έπαιζαν παιδιά τρεχοντας μέσα από τους διαδρόμους που δημιουργούσαν τα αυτοσχέδια καταστήματα.
Ένας οικογενειακός φίλος που ταξίδευε μαζί μας, βλέποντας την αγορά, αναφώνησε «Κατάντια! Κρίμα! Τι κρίμα να μεγαλώνεις σε τέτοιο τοπο».
«Εγω το βρίσκω και λίγο γοητευτικό» είπε ο θειος που είχε μεγαλώσει στην Αφρική απο Κύπριο πατέρα. «Μου φαίνεται μάλιστα πολύ πιο ανθρώπινη αυτή η αγορά παρά η Τσιμισκή στην Θεσσαλονίκη ή η Oxford street στο Λονδίνο.»
Ο φίλος απο την Ελλάδα δεν απάντησε.
Πόσο δύσκολο να δουμε την ομορφιά σε πράγματα που δεν τα έχουμε συνηθίσει σκέφτηκα.. Πράγματι αυτή η αγορά ηταν πολύ πιο ανθρώπινη απο κάθε άλλο εμπορικό κέντρο της Ευρώπης. Ήταν δίπλα στην φύση, έβγαζε μια πηγαία ανεμελιά και πουλούσε μόνο φυσικά προιόντα.
Λίμνη Μαλάουι
Το δεύτερο βράδυ τα ξαδέλφια μου, τρίτη γενιά κυπρίων στην Αφρική, με πήραν στη Λίμνη Μαλάουι. Η λίμνη Μαλάουι είναι η τρίτη μεγαλύτερη λίμνη στην Αφρικανική Ήπειρο και αποτελεί θέρετρο διακοπών και διασκέδασης για τους Λευκούς και μια πηγή επιβίωσης για τους Ιθαγενείς, αφού χρησιμοποιούν την λίμνη όχι μόνο για αλιεία αλλά και για τις βασικές τους ανάγκες.
Θυμάμαι εκείνο το βράδυ να πηγαίνουμε σε ένα μπαρ δίπλα από την λίμνη οπου σύχναζαν μόνο οι λευκοί και το οποίο βρισκόταν μέσα σε ένα χωριό έγχρωμων. Ένα ευρωπαϊκό μπαρ στην καρδιά ενός αφρικάνικου χωριού, τι οξύμορο.
Έξω από το μπαρ, σπίτια απο πλιθάρι και άχυρο, κότες μαντρωμένες δίπλα από τα σπίτια και παιδιά να τρεχουν πίσω από τα αυτοκίνητα των λευκών για να πάρουν κάτι, οτιδήποτε θα έκανε όρεξη, να τους πετάξει ο λευκός που περνούσε.
Από την άλλη, μέσα στο μπαρ, μπύρες απ’την Ευρώπη, μπιλιάρδο και βελάκια για να παίζουν οι θαμώνες και μια τεράστια τηλεόραση καρφωμένη στον τοίχο να προβάλει ποδοσφαιρικούς αγώνες. Τα μόνα ντόπια στοιχεία ηταν η αφρικανική διακόσμηση και το προσωπικό. Ακόμα και ο θόρυβος, ήταν ο γνώριμος θόρυβος ενός παρακμιακού μπαρ απο τις πόλεις της Δύσης. Η αληθινή Αφρική βρισκόταν ακριβώς έξω απο το μπαρ, οσο τίποτε άλλο αληθινή και γυμνή από κάθε τουριστικό φτιασίδωμα.
Το αξιοπερίεργο, ήταν οτι οι θαμώνες όχι μόνο δεν νοιάζονταν για το γεγονός οτι το μπαρ βρισκόταν μέσα στο χωριό,αλλά εκνευρίζονταν κιόλας απο την παρουσία των ιθαγενών γύρω από το μπαρ που τους ανάγκαζε να οδηγούν «σεμνά» για να έρθουν και να φύγουνν από το μπαρ. Δεν πίστευα αυτό που έβλεπα, οι άνθρωποι αυτοί, είχαν αποκτηνωθεί τόσο απο την φτώχεια που τους περιτριγύριζε, ώστε να μπορούν να καταναλώνουν σαν γουρούνια ενω κυριολεκτικά δίπλα τους κάποιοι συνανθρώποι τους να πέθαινουν απ’την πείνα!
Ελληνική Κοινότητα και οι Ιθαγενείς.
Το Μαλάουι παρόλο που είναι μία χώρα των έντεκα εκατομυρίων, η κοινότητα των λευκών ειναι πολύ μικρή σε αριθμό. Στους λίγους αυτούς λευκούς που η οικονομία της χώρας βρίσκεται στα χέρια τους, ανήκουν και οι λίγες οικογένειες των Ελλήνων, (που όπως όλοι οι λευκοί) έχουν πολυτελή αυτοκίνητα, βίλες, δορυφορικές, υπηρέτες και κηπουρούς. Από την άλλη, οι έγχρωμοι σε αυτή την άκρη της γης παρόλο που είναι απαραίτητοι ζούνε μέσα στην μιζέρια και την φτώχεια. Παρόλο που θεωρητικά η χώρα αυτή τους ανήκει (αφού είναι και οι ιθαγενείς) η μεγάλη πλειοψηφία τους, δεν απολαμβάνει κανένα απο τα προνόμια των λευκών.
Αυτούς τους προβληματισμούς μου, όταν τους μετέφερα στον ορθόδοξο ιερέα της ελληνικής κοινότητας στο Μαλάουι πήρα έκπληκτος την εξής απάντηση:«Τα πράγματα δυστυχώς έτσι είναι.. Ελάχιστοι μαύροι μπορούν να ανεβούν κοινωνικά. Άμα προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε αυτό, μόνο κακό θα προξενήσουμε.»
Παίρνοντας αυτή την καθόλα «αφελή» απάντηση, επέμεινα «Εμένα μου φαίνεται ότι όλα είναι θέμα παιδείας και τίποτε παραπάνω. Αυτοί οι άνθρωποι σ’αυτή την γωνιά του κόσμου χρειάζονται την κατάλληλη κατάρτηση για να γίνουν σαν τους Λευκούς».
Τότε ο Ιερέας αφήνοντας ενα χαμόγελο να χαρακτεί στο πρόσωπο του, πρόσθεσε «Έτσι σκεφτόμουνα και εγώ όταν ξεκινούσα την ιεραποστολή. Αλλά, πίστεψε με αγαπητέ μου, ο μαύρος δεν είναι όπως φαίνεται. Αν μείνεις και άλλο εδώ θα καταλάβεις για τι πράμα μιλάω. Πως να στο πω; Του μαύρου του αρέσει η ζούγκλα δεν του αρέσει η πρόοδος.» Τοτε κατάλαβα οτι εγώ και ο Ιερέας μιλούσαμε διαφορετική γλώσσα και σταμάτησα την συζήτηση.
Φεύγοντας σκεφτόμουν ότι ακόμα και να ίσχυε η ακραία άποψη του ιερέα ότι ο έγχρωμος είναι διαφορετικός από τον λευκό, γιατί αμέσως αυτό το μεταφράζουμε σαν υπεροχή του λευκού απέναντι στον μαύρο, και όχι το αντίστροφο. Γιατί να μην θεωρούμε ότι ο λευκός αδυνατεί να αφουγκραστει την φύση σε σχέση με τον ιθαγενή της αφρικής που είναι απόλυτα εξοικειωμένος μαζί της. Μήπως δεν είναι και κάπως έτσι που ξεκίνησε και η χειρότερη αντίληψη των ανθρώπων για τους ίδιους και τους συνανθρώπους τους, όπως είναι ο ρατσισμός; Δεν ξεκίνησε από την παρεξήγηση της διαφοράς ως υπεροχής;
Αναρωτιέμαι πραγματικά ποιο βρωμερό μυαλό, μας έπεισε οτι η διαφορά μεταξύ λαών είναι η υπεροχή του ενός έναντι του άλλου.
«Είσαι ηλίθιος» άκουσε μια φωνή να του λέει, «πώς μπορείς να γράψεις ή να μιλήσεις για τον έρωτα; Εσύ, ένας θνητός που καλα-καλα να τον βιώσεις δεν μπορείς.»
Έκανε ότι δεν άκουσε και ως ένας ακόμη ηλίθιος θνητός έγραψε: «Το μόνο αληθινό συναίσθημα είναι ο έρωτας. Η ένταση που νιώθεις όταν το ζεις και η σιγουριά που έχεις γι’αυτό που έζησες δημιουργούν την πεποίθηση για την θεϊκή του καταγωγή. Είναι το μόνο πράγμα που σε κάνει να αδιαφορείς για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω σου.
Πόλεμοι, θεομηνίες, κρίσεις, μπροστά στο αίσθημα αιωνιότητας που σου παρέχει ο Έρωτας μπορούν να φανούν παροδικά και ασήμαντα. Ένας εσωτερικός χείμαρρος που σε συνεπαίρνει, και χωρίς να το καταλάβεις σε οδηγεί στην απόλυτη εμπειρία με τον "άλλο".»
«Σταμάτα άθλιε», η φωνή επεναίβηκε ξανά.
Και τότε έγραψε κάτι τελευταίο και έκλεισε το τετράδιο:
Τελικά το τσιγάρο δεν είναι τίποτε άλλο παρα η απόδειξη του ανθρώπου ότι κατέχει όλη την δύναμη στα χέρια του, όλη την δύναμη αυτού του κόσμου..
Η φωτιά, αυτή η πλέον ξεχωριστή χημική αντίδραση που καίει και καταστρέφει σχεδόν τα πάντα στο πέρασμα της, με το τσιγάρο εγκλωβίζεται από τον άνθρωπο για μια απόλυτα προσωπική τελετουργία.
Ο άνθρωπος καπνίζοντας κάνει έρωτα με την πιο μαγική λειτουργία τούτου εδώ του κόσμου.
Φιλάει την φωτιά χωρίς να καίγεται και την αφήνει να μπει μέσα του χωρίς να του κάνει κακό. Κάνοντας τσιγάρο εκπνέει καπνό σαν το ηφαίστειο που ετοιμάζεται να εκραγεί, σαν το αναμμένο κερί, σαν την φωτιά που καίει. Δηλώνει έτσι την απόλυτη εξουσία του στη φύση και στον κόσμο που τον περιβάλει.
Ο άνθρωπος με το τσιγάρο γίνεται ένας σύγχρονος Προμηθέας που όχι μόνο ανακαλύπτει την φωτιά, αλλά την ελέγχει, την εκμεταλλεύεται και την εξουσιάζει με τον πιο απλό τρόπο.
Όταν συναντηθούν δύο "όμορφοι" άνθρωποι δεν χρειάζεται να προσπαθήσουν για να επικοινωνήσουν ή για να περάσουν ευχάριστα. Δεν χρειάζεται να προσποιηθούν για να συνυπάρξουν. Δεν έχουν ανάγκη να περιμένουν να τους φανερωθεί η αλήθεια με την πάροδο του χρόνου.
Αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται ο ένας τον άλλο και δεν φοβούνται να το κρύψουν, ξέρουν τις ανάγκες τους, τα μειονεκτήματα τους, τους ρυθμούς τους και τα θέλω τους.
Γνωρίζουν πολύ καλά τον εαυτό τους και δεν έχουν κανένα πρόβλημα να τον φανερώσουν και στους άλλους. Έχουν ξεφύγει από δεσμά, από πρότυπα, από ξένες παραστάσεις.
Ξέρουν ότι είναι άνθρωποι και θα κάνουν λάθη, είναι ελεύθεροι και θα κάνουν ότι τους καπνίσει, είναι διαφορετικοί και θα ακολουθήσουν τον δικό τους δρόμο..
Οι δρόμοι είναι προσωπικοί με κοινά σημεία συνάντησης.. Στα σημεία αυτά πάντα γίνεται γιορτή.
Καλη συνέχεια!
"Θα ήθελα να ήμουν βαθιά διανοούμενος και όχι στείρος μαλάκας, που ζει αναμασώντας αποφθέγματα..." Χάρης Ρώμας
Φερέφωνα παντού, φερέφωνο η τηλεόραση, φερέφωνο το βιβλίο, φερέφωνο εσύ... Ο κόσμος μόνο αναπαράγεται. Ένας δρόμος διάσπαρτος με συγκεκριμένες συμπεριφορές που οφείλουμε να ακολουθήσουμε. Ακόμα και η πιο σπουδαία απάντηση για την ανθρώπινη ύπαρξη, ακόμα και ο πιο σοφός λόγος που χαράζεται βαθιά στην ψυχή σου, ακόμα και η ομορφότερη στάση ζωής που μιλάει στην καρδιά σου δεν μπορεί να σε βοηθήσει γιατί απλά δεν είναι η δικιά σου αλήθεια, αλλά η αλήθεια
κάποιου άλλου.
Η αλήθεια σου βρίσκεται μέσα σου και εκεί πρέπει να την ψάξεις. Μόνο για μια στιγμή να μπορούσες να σταματήσεις να σκέφτεσαι όπως σε έχουν μάθει να σκέφτεσαι.. Μόνο για μια στιγμή να μπορούσες να δεις τον κόσμο όπως ποτέ ξανά... Τότε ίσως και να μπορούσες να νιώσεις ελεύθερος. Τα μεγαλύτερα δεσμά, τα πιο σκουριασμένα κάγκελα των κελιών βρίσκονται στο πίσω μέρος του μυαλού μας. Κάγκελα που κάρφωσαν βίαια άλλοι και έτσι φυλάκισαν τις πραγματικές μας δυνατότητες. Κάγκελα που με τις πράξεις μας νομίζουμε ότι συντρίβουμε αλλά στην πραγματικότητα επιβεβαιώνουμε την ύπαρξη τους. Γιατί η αλήθεια είναι ότι οι απόψεις μας, τις περισσότερες φορές, δικαιολογούν την προσωπική μας κατάσταση, δικαιολογούν τον εαυτό μας και την θέση που βρίσκεται. Πόσο μεγαλύτερος θα ήταν ο κόσμος μας αν τον κρίναμε με κάτι πιο ουσιαστικό από τις εμπειρίες μας; Πόσο διαφορετικοί θα ήμασταν αν μπορούσαμε να χαζέψουμε γύρω μας τον κόσμο με τα μάτια του διπλανού μας; Αν μπορούσαμε να δούμε με αφέλεια σαν μικρά παιδιά και με συμπόνοια σαν παππούδες;
Αυτό πρέπει να κάνουμε, να αποκτήσουμε συμπόνοια με τους γύρω μας γιατί απλά τους χρειαζόμαστε
και συνέπεια με τον εαυτό μας γιατί απλά είναι το μόνο που έχουμε.
Συμπόνοια και συνέπεια, ένα ζευγάρι που είναι καταδικασμένο να είναι πάντα μαζί για δικό μας όφελος, γιατί η συμπόνοια για τους γύρω μας, μπορεί να προέλθει μόνο από την συνέπεια με τον εαυτό μας. Μια συνέπεια που μας ορίζει να είμαστε απόλυτα σύμφωνοι με τις ανάγκες και τα θέλω μας, σύμφωνοι με τα χαρακτηριστικά μας και την αλήθεια μας.
Αυτός που είναι σύμφωνος με τον εαυτό του είναι και αυτός που μπορεί να είναι και πάντα καλά με τους γύρω του. Και έτσι μπορεί να είναι πηγαίος και αυθεντικός. Και έτσι όσοι τον περιβάλλουν, του είναι πραγματικά αναγκαίοι και οικείοι
Υ.Γ. "Με φοβίζει ο χρόνος που περνάει, γιατί ξέρω πως δεν πρέπει να πεθάνω ηλίθιος και ξένος με τον εαυτό μου¨ Περικλής Κοροβέσης
Ελευθερία,
Ποιά ελευθερία;
Ελευθερία να καταναλώνεις...
Ελευθερία να καταναλώνεσαι...
Κάποτε, λατρεύοταν σαν θεά της γονιμότητας. Ιέρεια στον κοσμικό ναό όπου δοξολογούσαν το θαύμα της γέννησης. Η εγκυμοσύνη της,της παρείχε ένα ζωηρό διάλογο με τους Θεούς και η ταύτιση της με την μητέρα γη, αποτελούσε την απόδειξη της θεικής της καταγωγής. Είχε σπουδαία θέση στην κοινωνία γιατί η δυνατότητα της να παράγει ζωή θεωρείτο μαγική.
Όταν όμως ο άνθρωπος συνειδητοποίησε ότι μπορούσε να κυριαρχήσει πάνω στην φύση, να την ελέξει και να την υποτάξει, έχασε και η γυναίκα την περίοπτη θεση της. Υποβαθμίζοντας την φύση, υποβάθμισε και την γυναίκα. Ο ρόλος της στην αθανασία του ανθρώπινου γένους λες και δεν υπολογιζόταν πια. Έτσι για αιώνες μπήκε στο περιθώριο. Έχασε τον σεβασμό και την εκτίμηση των ανδρών γιατί δεν μπορούσε πια να πάρει την μοίρα της στα χέρια της. Υποχρεώθηκε έτσι να αλλάξει, για να ξανακερδίσει λίγο από την προιστορική της αίγλη.
Όταν το επέτρεψαν οι συνθήκες με το τέλος της μοντέρνας εποχής σήκωσε λάβαρο κατά των ανδρικών ορδών, ζήτησε και πέτυχε να συμμετέχει επί ίσοις όρους στο κοινωνικό παιχνίδι. Όμως το παιχνίδι ήταν άνισο, τους όρους και τους κανόνες είχαν καθορίσει άλλοι. Συμμετέχοντας με σθένος σ’άυτο το ξέφρενο ρυθμό, από το οποίο απουσίαζε για αιώνες, βάλθηκε να το κερδίσει με κάθε τίμημα.
‘Ετσι, αναγκάστηκε να αποτινάξει την εσωτερική της θηλυκότητα και να την αντικαταστήσει με εξωγενή πρότυπα ομορφιάς. Ε πενδύθηκε ένα ρόλο υποκριτικό που θα την οδηγούσε ίσως στην μεγαλύτερη χειραγώγηση που υπέστη σε όλη την διάρκεια της ύπαρξης της. Εξωτερικά υπέκυψε σε βλακώδης κανόνες που υποβίβαζαν την οντότητα της, μα την ανέβαζαν στα λάγνα μάτια των ανδρών, υποχρεώθηκε να περπατάει πάνω σε ξυλοπόδαρα, να βάφεται σαν κλόουν, να αναδεικνύει προκλητικά την απόκρυψη των σεξουαλικών της σημείων και τελικά να υποσιτίζεται για να αναδείξη την χαμένη της θηλυκότητα υποκαθιστώντας την, με σωματική καχεκτικότητα. Αποποιήθηκε όλη της την φύση, αρνούμενη την ιδιαίτερη της ευαισθησία, υποτιμώντας το μητρικό της ένστικτο ακόμα και το θείο χάρισμα της γονιμοποίησης.
Αναζητώντας την ελευθερία της απλά επιδίωξε να κάνει πράματα που δεν της επιτρεπόταν να κάνει στο παρελθόν. Αντέγραψε την ματαιοδοξία του άνδρα και διακρίθηκε σε χώρους εξουσίας που ικανοποίουσαν λανθάνοντα ένστικτα του ανθρώπου. Ανδροποιήθηκε. Έγινε και εκείνη φιλάργυρη, φιλόδοξη, καριεροθηρικιά ακόμα και πολεμοχαρής. Κυνδίνευσε ακόμα να χάσει την πηγαία σοφία που της δόθηκε από την φύση, γιατί παρασύρθηκε στο παιχνίδι που της επιβλήθηκε. Απαίτησε χειραφέτηση, και περίτεχνα από κάποιους της δόθηκε η πιο σκληρή χειραγώγηση. Έγινε δούλος μιας πλαστής εικόνας . Αν σε κάποιες εποχές δυνάστης της γυναίκας ήταν ο ίδιος ο άνδρας, η σωματική της αδυναμία ή οι συνθήκες που επικρατούσαν σε ένα ανδροκρατούμενο κόσμο. Σήμερα η ίδια η γυναίκα έγινε δυνάστης του εαυτού της. Η ελευθερία που της δόθηκε μέσα σε ένα μικροαστικό περιβάλλον δεν ήταν παρα μια ελευθερία για να καταναλώνει και να καταναλώνεται.
Ένα από τα αρχαιότερα είδη της τέχνης του λογού είναι ο μύθος. Χιλιάδες χρόνια πριν, αρχαίοι παραμυθάδες, οι περίφημοι ραψωδοί της αρχαιότητας εξιστορούσαν μύθους σε ακροατήρια που αδημονούσαν να τους ακούσουν. Η τέχνη της αφήγησης συνέχισε μέσα στο χρόνο, δια στόματος αυτών των αοιδών φτάνοντας σχεδόν μέχρι τις μέρες μας με τους Λαϊκούς παραμυθάδες. Ραψωδοί και παραμυθάδες για αιώνες τώρα, περιόδευαν πόλεις και χωριά για να διηγηθούν τα ανδραγαθήματα κάποιου βασιλόπουλου, τις περιπέτειες ενός φτωχού ορφανού ή τα καμώματα κάποιας πριγκιποπούλας. Τα παραμύθια λοιπόν -ένας πανάρχαιος τρόπος ψυχαγωγίας των ανθρώπων, ένα προφορικό δημιούργημα που πηγάζει από τα βάθη των αιώνων- αποτελούν μια πνευματική κληρονομιά ίσως των αρχαιότερων μας προγόνων.
Η σύγχρονη ψυχοθεραπεία με πρωτοπόρο τον Hans Dieckmann υποστηρίζει οτι τα παραμύθια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν ενήλικες να αντιμετωπίσουν ψυχολογικά προβλήματα. Ένας αποτελεσματικός τρόπος να βοηθηθεί ένας ασθενής είναι να θυμηθεί και να διηγηθεί συνειδητά το αγαπημένο του παραμύθι. Σύμφωνα με τον Dieckmann το αγαπημένο μας παραμύθι δεν είναι τυχαία που έχει αποτυπωθεί στην μνήμη μας, αλλά η σημασία του και οι συμβολισμοί του έχουν να δώσουν απαντήσεις σε προσωπικούς μας προβληματισμούς. Ανακαλώντας στην μνήμη μας το αγαπημένο μας παραμύθι και συνειδητοποιώντας το βαθύτερο νόημα του, τότε μπορούμε να αντιληφθούμε τις ασυνείδητες σκέψεις και φόβους που ίσως να φέρουμε από την γέννηση μας. Έτσι βιώνοντας ξανά με τον ήρωα, του αγαπημένου μας παραμυθιού, τις περιπέτειες και τα ανδραγαθήματα του, μπορούμε να κατανοήσουμε σημαντικές διαστάσεις του ίδιου μας του εαυτού και του κόσμου που μας περιβάλλει.
Αν λοιπόν τα παραμύθια γεννήθηκαν από τις ψυχικές ανάγκες των ανθρώπων δια μέσου των αιώνων για να ανακουφίσουν την αγωνία της ανθρώπινης ύπαρξης, να καθησυχάσουν το φόβο για το θάνατο και να διασκεδάσουν την απέχθεια για την σκληρή πραγματικότητα της ζωής, τότε μέσα από τα παραμύθια, ο καθένας από εμάς, μπορεί να ταξιδέψει βαθιά μέσα στην ψυχή του και να προσεγγίσει αλήθειες στις οποίες βρίσκονται κρυμμένες απαντήσεις σε υπαρξιακές του ανησυχίες.
Στην γη των Λωτοφάγων πρέπει να τρως λωτούς για να μπορείς να επιβιώσεις.
Η ομοιογένεια είναι αυτό που επιδιώκει η κοινότητα των λωτοφάγων και όλοι μαζί από κοινού είναι έτοιμοι να βοηθήσουν τον καθένα, να ξεχάσει τι υπάρχει έξω από το νησί. Ο διαφορετικός είναι και ο τρελός του χωριού. Αν νιώθεις διαφορετικός, αν φαίνεσαι διαφορετικός ή ακόμη χειρότερα αν είσαι διαφορετικός, ετοιμάσου να αντιμετωπίσεις τους αγριεμένους λωτοφάγους που θα προσπαθήσουν με κάθε τρόπο να σε αλλάξουν. Πόσες φορές, συμφώνησα μαζί τους γιατί φοβήθηκα μήπως καταλάβουν, ότι δεν τρώω τους λωτούς που παράγει το νησί. Πόσες φορές, θυμάμαι να ψάχνω κανένα λωτό ξεχασμένο στις τσέπες μου, για να μπορέσω να γίνω σαν αυτούς και να περάσει η νύχτα πιο εύκολα .
Οι δυσκολίες προσαρμογής, που ενδεχομένως να αντιμετωπίσει ο εκάστοτε επισκέπτης του νησιού, εξαφανίζονται άμα προσθέσει στην διατροφή του, τους περιβόητους λωτούς. Αμέσως αντιλαμβάνεται την λωτο-λαγνεία των νησιωτών και την ίδια στιγμή ξεχνάει οτιδήποτε τον προβληματίζει. Παρά την ευχάριστη όμως γεύση του συγκεκριμένου φρούτου, κάποιοι στην αρχή που το δοκιμάζουν θέλουν να ξεράσουν και άλλοι αντιμετωπίζουν ζαλάδες κυρίως τα βράδια που πάνε για ύπνο. Όταν τελειώσει όμως η πρώτη εβδομάδα παραμονής τους στο νησί, όλα τους φαίνονται «αλλιώτικα». Γιατί ο λωτός έχει την δυνατότητα να αλλάξει τον τρόπο που βλέπει κάποιος τον κόσμο, τον τρόπο που σκέφτεται και πράττει.
Τι φρούτο είναι αυτό, που έχει τέτοιες ιδιότητες; Μα τίποτα περισσότερο από τον κυπριακό «λωτό» που στις θερμίδες του συνίστανται όλες οι αντιλήψεις της κοινωνίας του νησιού. Αντιλήψεις, που δημιουργήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες εξαιτίας της ραγδαίας οικονομικής ανάπτυξης σε συνδιασμό με την έλλειψη πραγματικής παιδείας. Ένα περίεργο μίγμα νεοπλουτισμού με συνήθειες και απόψεις βγαλμένες από άλλες εποχές.
Σε αντίθεση με ότι καποιοι από εσάς γνωρίζουν απο την μυθολογία για τον περίφημο λωτό. Ο λωτός που παράγει το δικό μας νησί, σε ταξιδεύει στην γη της αφθονίας και του φαίνεσθαι. Το «έχειν» είναι αυτό που σε καθορίζει, αφού τον χωνέψεις, και όχι το «είναι». Ο λωτοφάγος αντιλαμβάνεται ως ωραίο και υψηλό μόνο το επιφανειακό και το χρήσιμο. Οι επιλογές του καθορίζονται μόνο από την μεγάλη ποσότητα και την ακριβή τιμή, ενώ το πεδίο δραστηριοτήτων του περιστρέφεται γύρω από ένα κόσμο υλικό .
Το πρόβλημα όμως δεν σταματάει εδώ. Ο συγκεκριμένος λωτός περιέχει μια εθιστική ουσία που κάνει τον ανθρώπινο οργανισμό να την έχει ανάγκη για την λειτουργία του. Με αποτέλεσμα οι λωτοφάγοι να αυξάνονται ανησυχητικά. Έτσι το νησί κατοικείται σχεδόν αποκλειστικά από Λωτοφάγους που δεν νοιάζονται παρά για τα επουσιώδη, δεν σκέφτονται παρά τα υλικά αγαθά και καταλήγουν να χάνουν κομμάτι-κομμάτι τη γη τους.
